Mały Watykan pod Zamkiem Spiskim.
Patrząc z głównej wieży Zamku Spiskiego zwiedzający nie może przeoczyć znajdującego się w pobliżu zespołu budynków o ciekawej architekturze, otoczonego murami i znajdującego się na wzniesieniu za Spiskim Podgrodziem. Spogląda wtedy na unikatowe miasteczko kościelne – Spiską Kapitułę, którą można uznać za swego rodzaju „mały Watykan”.
Spiska Kapituła jest dzielnicą Spiskiego Podgrodzia, ale niegdyś była oddzielną miejscowością. Jej istnienie zostało udokumentowane na piśmie już w 1235 roku. Kapituła była jednym z ośrodków szkolnictwa kościelnego na terenie obecnej Słowacji.
Na wzgórzu za Spiskim Podgrodziem wznosi się Spiska Kapituła
W romańskiej katedrze św. Marcina msze święte odprawiane są w niedziele o 7:00 i o 9:00.
Centralnym obiektem Spiskiej Kapituły jest katedra św. Marcina, która najpierw była kościołem prepozyturalnym na ziemiach królewskich. Pierwotnie romański kościół został przebudowany w XV wieku w stylu gotyckim. W wyniku rozbudowy powstało dosyć duże prezbiterium i budynek stał się dwukrotnie wyższy. W kościele znajduje się osiem ołtarzy. Ołtarz Ukoronowania Najświętszej Maryi Panny ma ponad 500 lat. Interesujące jest nietypowe, wręcz świeckie, malowidło ścienne z 1317 roku przedstawiające koronację króla Karola Roberta, którego błogosławi Matka Boska z małym Jezuskiem. Katedra jest centralnym punktem terenu, którego granice wytyczają mury z trzema wejściami, a jego charakterystyczną cechą jest uliczka z domami kanoników, tworząca oś całego miasteczka kościelnego i będąca równocześnie jego jedyną ulicą.
Istnienie Spiskiej Kapituły podkreśla historyczne znaczenie całego tego miejsca. Już w XI wieku na wzgórzu, na którym obecnie stoi katedra, znajdowały się kapliczki i cmentarz. Miasteczko od samego początku odgrywało znaczącą rolę w życiu religijnym regionu, a pod koniec XVIII wieku stało się siedzibą biskupstwa. Na początku XIX wieku powstało tu seminarium duchowne i najstarsze seminarium nauczycielskie na ówczesnych Węgrzech.
Pobliska kalwaria w Pažicy przypomina Drogę Krzyżową w Jerozolimie.
W bezpośrednim sąsiedztwie Spiskiej Kapituły, w Pažicy, znajdują się pozostałości drogi krzyżowej, zbudowanej zapewne w drugiej połowie XVII wieku. Prawdopodobnie jest to najstarsza kalwaria w naszym kraju. Ciekawostką jest to, że należy ona do typu Calvario Jerusalem z kapliczkami rozmieszczonymi tak, by przypominały Jerozolimę z czasów Jezusa Chrystusa. Po późniejszych ingerencjach, związanych z zagospodarowanie terenu i przebudową budynków, Spiską Jerozolimę ponownie odkryto dopiero w 2002 roku.
